Nieuw antibioticum dat effectief is bij ongecompliceerde urineweginfecties en gonorroe

Het antibioticum gepotidacine, een nieuwe gyraseremmer die niet wordt beïnvloed door chinolonresistentie, is effectief gebleken bij ongecompliceerde urineweginfecties in gerandomiseerde fase 3-studies. De resultaten zijn reeds gepubliceerd , zoals die nu gepubliceerd in de Lancet (2024; DOI: 10.1016). /S0140-6736(23)02196-7. Volgens de fabrikant kan gepotidacine ook snel gonorroe genezen.

Chinolonen

Het gebruik van chinolonen is recentelijk beperkt door verschillende resistenties. De Gram-negatieve bacteriën verdedigen zichzelf door de chinolonen te verwijderen via effluxpompen of door de celwandpermeabiliteit te vergroten of door de aanval te ontwijken door puntmutaties in de genen voor DNA-gyrase en DNA-topoisomerase IV. Resistentie heeft het de laatste tijd moeilijker gemaakt om urineweginfecties te behandelen, waarvoor in het verleden fluorochinolonen zijn gebruikt. Tegenwoordig worden ze vermeden vanwege de veelvuldige weerstand.
Het antibioticum gepotidacine wordt niet beïnvloed door de huidige resistentie omdat het een ander doelwit heeft, topoisomerase IIa. Twee varianten van het enzym worden geblokkeerd, wat de ontwikkeling van resistentie zou kunnen vertragen. In microbiologische tests heeft gepotidacine de meeste ziektekiemen gedood die urineweginfecties bij mensen veroorzaken, inclusief isolaten die resistent zijn tegen de huidige antibiotica. Naast E. coli en S. saprophyticus omvatte dit ook N. gonorrhoeae, de ziekteverwekker die gonorroe veroorzaakt.

EAGLE

Het nieuwe antibioticum werd ontwikkeld door het Britse bedrijf GSK met financiële steun van het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services en werd klinisch getest in verschillende fase 3-studies (“Efficacy of Antibacterial Gepotidacin Evaluated”, EAGLE). In het EAGLE-1-onderzoek werd oraal gepotidacine vergeleken met intramusculair geïnjecteerd ceftriaxon plus oraal azitromycine bij 621 adolescente en volwassen patiënten met ongecompliceerde gonorroe. De patiënten kregen de eerste tablet met 3.000 mg gepotidacine op de spreekkamer en werd gevraagd om na 12 uur thuis een tweede dosis in te nemen. Het primaire eindpunt was door kweek bevestigde bacteriële uitroeiing van N. gonorrhoeae tijdens een genezingsproef tussen dag 3 en 7. Het onderzoek is inmiddels afgerond en volgens de fabrikant behaalde gepotidacine even goede resultaten als de combinatie van ceftriaxon plus azithromycine, die momenteel de standaard is, maar wordt bedreigd door toenemende resistentieniveaus, wat de behandeling van gonorroe in de toekomst zou kunnen compliceren. Gepotidacine zou hier een therapeutische leemte kunnen opvullen.